ATƏT-in Bakı ofisinin «Layihə koordinatoru» ilə əvəzlənməsi təklif olunur

-
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin bu təklifi martın 6-da ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədri Leonid Kozhara-ya göndərilən məktubda əks olunub. AzadlıqRadiosu diplomatik qaynaqlardan həmin məktubun surətini əldə edib.

Məktubda qeyd olunur ki, 13 il keçəndən sonra ATƏT-in Bakı ofisinin mandatı ilə bağlı sahələrdə ciddi irəliləyiş əldə olunub, Azərbaycan da bütün çətinliklərə baxmayaraq, ciddi iqtisadi inkişaf qazanıb, yaxşı işləyən dövlət və mülki cəmiyyət qurumları yarada bilib:
XİN-İN TƏSDİQLƏDİYİ LAYİHƏLƏR

Məktuba əlavə olunmuş Qərar Layihəsində qeyd olunur ki, Koordinator Azərbaycana ilkin bir müddətə (məktubda həmin müddətin yeri boş göstərilir - A.K.) təyin olunacaq. Daha sonra bu müddətin hər dəfə 6 ay uzadılması nəzərdə tutulur. Ayrıca o da göstərilir ki, Layihə Koordinatoru ATƏT-in Bakı ofisini əvəzləyəcək.

Başqa bir diqqətçəkən məqamda odur ki, Koordinator məhz Azərbaycan XİN-in təsdiqləyəcəyi layihələri gerçəkləşdirəcək. Məktubda belə deyilir:
ATƏT-in Azərbaycandakı Layihə Koordinatoru Bakıdakı həmin qurumun beynəlxalq və yerli əməkdaşlarına da rəhbərlik edəcək.

Ötən həftə – martın 14-də ABŞ-ın ATƏT-dəki missiyası Azərbaycan tərəfinin təklifindən narahatlığını bildirib.

Missiyanın yaydığı bəyanatda deyilirdi ki, ATƏT-in Bakı ofisinin hazırkı mandatı 2013-cü ilin əvvəlində yenilənib və ofisin öhdəliklərinə «Təhlükəsizlik və sabitliyin insani, siyasi, iqtisadi və ətraf mühit aspektləri daxil olmaqla bütün sahələrdə ATƏT prinsipləri və öhdəliklərinin yerinə yetirilməsini irəlilətmək» daxildir.

Sözügedən bəyanatdan daha 2 məqamın diqqətə yetirilməsinə dəyər:
DETALLAR KONFİDENSİALDIR

ATƏT sözçüsünün müavini Frane Maroevic AzadlıqRadiosunun sorğusuna cavab olaraq bildirib:
Sorğuya cavabda daha sonra deyilir:
Azərbaycanda 2000-ci ildən bəri fəaliyyət göstərən ATƏT-in Bakı ofisinin illik mandatı dörd ay bundan əvvəl (2012-ci ilin noyabrında), büdcəsi isə ötən ay təsdiqlənib.

NİYƏ?

ATƏT-in Bakı Ofisinin seçkilərlə bağlı hesabatlarında seçki pozuntuları sadalansa da, qurumun fəaliyyəti yerli müşahidəçilər arasında tənqid olunub. Müxalifət və müstəqil dairələr ATƏT-i hakimiyyətə loyal münasibətdə qınayıblar. ATƏT-in Bakı Ofisinin rəhbəri Koray Targay da indiyə qədərki müsahibələrində Azərbaycan hakimiyyətini, bir qayda olaraq, tərifləyib və düzgün yolda olduğunu vurğulayıb.

Bu baxımdan ATƏT-in Bakı Ofisinin Layihə Koordinatoru ilə əvəzlənməsi ideyası necə və nədən yaranıb?

XİN-dən məsələyə dair əlavə şərh almaq mümkün olmadı.

«Hüquq və İnkişaf» İctimai Birliyinin sədri Hafiz Həsənovun fikrincə, artıq yerli vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları zəiflədilib və növbə beynəlxalq qurumlara çatıb. Ancaq indiyədək ATƏT-in hakimiyyətlə ciddi fikir ayrılığı yaranmadığından, bu qurumun mandatının layihə statusu ilə əvəzlənməsi ölkənin demokratik imicinə mənfi təsir göstərər. Ekspertin qənaətincə, məqsəd ATƏT-i sırf formal bir quruma çevirmək və gözlənilən üç seçki ərəfəsində beynəlxalq qurumların fəallığını önləməkdir:
Azərbaycanın ATƏT PA-da nümayəndə heyəti rəhbərinin müavini Eldar İbrahimov qurumun Bakı Ofisinin mandatına dair məlumatlardan xəbərsiz olduğunu deyir. Ancaq o, seçkilərdə hər hansı beynəlxalq müşahidə missiyasının məhdudlaşdırılmasını da mümkün saymır:
Ancaq keçmiş dövlət müşaviri Vəfa Quluzadə də ATƏT-in Bakı Ofisi ilə bağlı baş verənləri qarşıdan gələn seçkilərlə bağlayır və niyyətin ATƏT-i basqı altında saxlamaq olduğunu deyir: